Opinie: Een commissaris voor 'migratiesamenwerking' moet gaan doorpakken
Na de migratiedeal met Tunesie sloot de EU zondag ook een overeenkomst met Egypte. Het is het meest recente initiatief binnen een bredere aanpak, waarbij de EU economische afspraken maakt met doorreislanden om voor stabiliteit te zorgen in de regio en de asieldruk op onze buitengrenzen te verlagen. Dit is noodzakelijk voor onze veiligheid en om grip te krijgen op migratie. Afspraken met vertreklanden voorkomen dat migranten de levensgevaarlijke reis maken naar Europa. Deze aanpak zou hoger op de politieke agenda moeten komen van de volgende Europese Commissie.
Brede overeenkomsten
Egypte vangt naar schatting nu negen miljoen migranten op. Dat maakt het land een logische partner om migratiesamenwerking beter mee af te stemmen. Zulke samenwerkingen dienen niet alleen om migratie tegen te gaan. Het gat om brede overeenkomsten die deze landen stabieler moeten maken op het gebied van economie, handel, energie en de digitale samenleving. Afgelopen zomer sloot de EU een vergelijkbare brede migratieovereenkomst met Tunesie, waarbij zowel economische ontwikkeling als migratiebeheer een belangrijk onderdeel vormde. Meer van dit soort samenwerkingen zijn nodig om onze geopolitieke weerbaarheid te versterken in de instabiele wereld waarin we ons nu begeven.
De kwetsbaarheid van Europa op migratie word behoorlijk onderschat. Migratie wordt namelijk als geopolitiek wapen ingezet. Voorbeelden zagen we al eerder met migratiestromen vanuit Wit-Rusland en Rusland zelf. Duizenden migranten werden bewust naar de grenzen van de EU gestuurd met het doel om onze samenleving te ontwrichten.
Geopolitieke bril nodig
Met de groeiende invloed van Rusland in de Sahel mag niet worden witgesloten dat de kwetsbare migratieroutes vanuit deze regio door het Kremlin zullen worden uitgebuit. In een onzekere wereld moet de EU veel meer door een geopolitieke bril kijken en migratie een integraal onderdeel maken van het buitenlandbeleid. Allen dan kunnen we proactief en preventief handelen. De beste manier om dit te doen is in EU-verband, zodat EU-lidstaten niet op eigen houtje werken aan oplossingen. Als we in de EU als blok optreden, kunnen we meer en betere afspraken maken met doorreislanden over samenwerking, terugkeer, standarden voor opvang en mensenrechten. Brede migratiedeals helpen ook te voorkomen dat deze landen in de invloedssfeer van Rusland of China terechtkomen.
De recente overeenkomst tussen de EU en Mauritanie past in deze strategie: naast de 'gezamenlike routekaart' voor migratiesamenwerking is afgesproken dat de EU in groene waterstof en digitale ontwikkelingsprojecten investeert in het land. Daarbij zullen we aan meerdere vormen van operationele samenwerking moeten denken.
Strategische visie op migratie
Een goed voorbeeld hiervan is de aanwezigheid van grensagentschap Frontex in de Balkanlanden om migratiebeheer te verbeteren. Zulke samenwerkingen worden uitgebreid naar meerdere Noord-Afrikaanse landen. Een strategische visie op migratie moet een van de speerpunten worden van een nieuwe Europese Commissie. Niet alleen is het noodzakeliik dat het hoger op de politieke prioriteitenlijst komt, ook moet het volledige instrumentarium van de EU hiervoor worden ingezet. Na de Europese verkiezingen zal een Eurocommissaris voor migratiesamenwerking met de blik naar buiten gericht moeten doorpakken op dit thema. Niet alleen om migratie beheersbaar te maken, maar ook om de eigen stabiliteit te waarborgen.
Meer afspraken zoals deze EU-Egypte deal zijn essentieel. Alleen zo krijgen we weer grip op migratie en zorgen we voor een veilig en welvarend Europa.
